Een jaar lang kregen vijf jongeren het Bouwdepot: elke maand kregen zij onvoorwaardelijk 1050 euro. Alle jongeren waren tussen de 18 en 21 jaar en afkomstig uit een onveilige thuissituatie. Dit zijn de lessen van het eerste jaar Bouwdepot.
Je bent eigenlijk voor een jaar verzekerd. Dat was voor mij een hele erge opluchting, nu kan ik eindelijk aan mezelf werken. Ik zit al vanaf mijn zestiende in een overlevingsmodus.’ Aldus een van de jongeren in het rapport ‘Een herontwerp van bestaanszekerheid. Reflecties op het Bouwdepot’. In opdracht van SZN zette onderzoeksinstituut DRIFT de lessen van het eerste jaar Bouwdepot op een rij.
Positieve resultaten
Het doel van het Bouwdepot is jongeren financiële rust te laten ervaren, in de hoop dat zij een toekomstperspectief kunnen ontwikkelen. Is dit gelukt? DRIFT sprak hiervoor met de jongeren zelf, de initiatiefnemers, begeleiders en financiers. Het kleine aantal jongeren, de periode van één jaar en de Covid-19-uitbraak maken stellige conclusies lastig, maar de eerste resultaten van dit vernieuwende experiment zijn positief. Het maandelijkse leergeld:
- Stelt de jongeren in staat in hun levensonderhoud te voorzien.
- Stelt hen in staat geen (extra) problemen op te bouwen.
- Stelt hen in staat rust te vinden.
- Stelt hen in staat hun financiële huishouding op orde te brengen.
- Geeft de jongeren vrije ruimte te oefenen met keuzes maken en daarvan te mogen leren.
- Helpt de jongeren stappen te maken.
- Helpt de jongeren aan hun identiteit en toekomst te werken.
- Brengt de jongeren in stabieler vaarwater.
- Zorgt dat hun problemen niet verergeren.
- Voorkomt aanvullende problemen (hun situatie blijft wel precair).
Verjaardag
Zo heeft Rami niet al z’n doelen gehaald, maar hij is er ook niet slechter uitgekomen. Zijn schulden zijn niet groter geworden en hij heeft extra rust gehad. Kyra en Gino hebben echt aan zichzelf gewerkt. Ze zijn in therapie gegaan, Gino heeft geleerd met zijn financiën om te gaan en z’n vakdiploma als webdeveloper behaald. Kyra heeft voor het eerst haar verjaardag gevierd, meer zelfvertrouwen gekregen en staat veel positiever in het leven. Imane is bezig met de laastste loodjes voor haar mbo4-diploma, is gaan paardrijden en heeft de opvang verruild voor haar eigen ‘omslag’-huurwoning. Shurburney heeft zijn havo-diploma gehaald, is tot rust gekomen en heeft zijn huisje ingericht.
Financiële missers zijn geen problemen maar lessen. Met voldoende inkomen heb je ruimte om fouten te maken, en dus ook om daarvan te leren op weg naar zelfstandigheid.
Vooroordelen tackelen
Werken vanuit vertrouwen is een nieuwe aanpak, merkten de initiatiefnemers het afgelopen jaar duidelijk. ‘Het beeld dat jongeren er een potje van maken, is nog heel hardnekkig in de maatschappij’, constateert ontwerper Manon van Hoeckel in de laatste podcast over het Bouwdepot. Zij is, samen met SZN, initiatiefnemer van het Bouwdepot. ‘Die vooroordelen willen we tackelen.’ De hoofdtaak van het Bouwdepot bleek in de praktijk vooral gesprekken aangaan met gemeenten en de maatschappij. Van Hoeckel: ‘Mogen de deelnemende jongeren sparen? We horen vaak: nee, want dan is het inkomen blijkbaar te hoog. Terwijl wij allemaal onze kinderen adviseren te sparen voor moeilijker tijden.’ Een investering in jongvolwassenen verdient zich terug, stelt het Bouwdepot; bestaanszekerheid in de vorm van leergeld helpt om zorg, opvang en hulpverlening te voorkomen.
Beluister de podcasts met reflecties op het Bouwdepot van jongeren en van experts:
Preventie
‘Vaak gaat het bij deze goep over het saneren van schulden’, zegt Marleen van der Kolk van SZN. ‘Het Bouwdepot gaat over het traject daarvóór. Hoe kunnen we voorkomen dat jongeren die er alleen voor staan schulden maken? Gemeenten en hulpverleners willen niets liever dan aan de slag met preventie. We hebben geleerd dat het Bouwdepot heel helpend is voor de jongeren zelf.’
Het leergeld geeft de jongeren een boost; vaak worden zij als probleem gezien en door instituties niet vertrouwd.
Doorbouwen
Er zijn, samen met de vele positieve reacties, genoeg redenen om door te bouwen aan het Bouwdepot. Er komen meerdere pilots aan, met meer jongeren en meer lessen. Zodat meer gemeenten en jongeren er in de praktijk mee aan de slag kunnen. We houden u op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen!