Op 14 september 2021 is de campagne Gemeente geef(t)huis gestart. SZN roept hiermee de wethouders Wonen van alle gemeenten op om jongeren op te nemen in de prestatieafspraken, die gemeenten en woningcorporaties dit najaar vastleggen. Dit voorkomt dakloosheid onder jongeren die het zonder de steun van hun ouders moeten redden. Met een woning krijgen deze jongeren kansen die hun leeftijdgenoten mét steun van hun ouders als vanzelfsprekend hebben.
Jongeren (16-27 jaar) die het zonder steun van hun ouders moeten zien te redden, vallen tussen wal en schip. Dat is stuitend in een welvarend land als Nederland. Jongerendakloosheid voorkomen is de beste oplossing.
Prestatieafspraken: dé kans voor verbetering
De prestatieafspraken zijn dé kans om het beleid voor jongerendakloosheid in een gemeente te verbeteren, en daarmee de situatie van kwetsbare en dakloze jongeren. Prestatieafspraken zijn afspraken die een gemeente maakt met woningcorporaties en huurorganisaties om woningen te bouwen voor doelgroepen in de gemeente. Dakloosheid onder jongeren voorkomen ontbreekt daarin vaak.
Pauzestand
12.600 jongeren in Nederland zijn momenteel dakloos. Voor jongeren die dakloos zijn, staat alles stil. Ze staan in een ‘pauzestand’. Ze zijn alleen nog gericht op een woonplek vinden. Zonder woonplek of vast adres kun je belangrijke zaken niet regelen. Zoals een zorgverzekering, toeslagen, een bankrekening, je inschrijven voor school of opleiding, werk.
Wonen = werken aan je toekomst
Wonen is meer dan alleen een dak boven je hoofd. Voor dakloze jongeren betekent wonen een veilige plek waar ze tot rust kunnen komen, de switch kunnen maken van overleven naar leven en waar ze kunnen denken en werken aan hun toekomst: school, werk en relaties.
Wees als een goede ouder
Wethouders kunnen het verschil maken. ‘Wees als een goede ouder en geef thuis voor alle jongeren’, roept SZN de wethouders dan ook op.
De wethouders Wonen kunnen het verschil maken. Voor de huidige 12.600 dakloze jongeren (en al is het er maar één). En voor alle jongeren die niet dakloos worden. Lees de oproep aan de wethouders Wonen.
6 adviezen van SZN
Om het de wethouders gemakkelijk te maken, geeft SZN 6 adviezen voor de prestatieafspraken:
1
Maak prestatieafspraken op basis van de gemeentelijke gegevens van jongeren in jeugdzorg en maatschappelijke opvang. Door jongeren direct een betaalbare woonplek te bieden, kunnen woningcorporaties samen met gemeenten voorkomen dat jongeren (langdurig) in dure en onwenselijke maatschappelijke opvang verblijven.
2
Betrek ook zorgpartijen én de afdeling Werk & Inkomen bij de prestatieafspraken. Zo wordt snel duidelijk hoeveel betaalbare woonplekken nodig zijn en hoe de partijen rekening kunnen houden met wat jongeren nodig hebben.
3
Spreek met woningcoöperaties af dat een aantal woningen op naam komt van een zorgorganisatie. Zo kunnen twee à drie jongeren een woning delen en daardoor betaalbaar wonen, met begeleiding.
4
Compenseer woningcoöperaties die huurkorting geven aan jongeren die dat nodig hebben. Nu komen de kosten van huurkorting voor rekening van woningcoöperaties. In de prestatieafspraken zijn nadere afspraken te maken over een (gedeeltelijke) compensatie door de gemeente.
5
Stel als beleidsrichtlijn dat jongeren niet meer dan eenderde van hun inkomen kwijt zijn aan huur. Laat de huur meegroeien met de hoogte van het inkomen. Dit voorkomt dat jongeren al op jonge leeftijd (huur)schulden opbouwen (met een groot risico op dakloosheid). Dit kan bijvoorbeeld door huurkorting en/of een deel van de huur te betalen vanuit de WMO. Dit is nodig omdat ze starters zijn, geen woonduur hebben opgebouwd en geen wooncarrière hebben. Daarnaast is vaak begeleiding bij praktische zaken en woonvaardigheden nodig, kan er sprake zijn van een laag en wisselend inkomen en hebben de jongeren te maken met verschillende leeftijdsgrenzen in wet- en regelgeving.
6
Regel voor ‘economisch dakloze jongeren’ voldoende flexwoningen als overbruggingsmaatregel. Economisch dakloze jongeren hebben als enig probleem geen dak boven het hoofd. Ze werken vaak wel of volgen onderwijs, en zijn meer zelfredzaam. Door gebrek aan een eigen vaste plek (dakloosheid) kunnen problemen zich wel onnodig opstapelen. Flexwoningen (mét perspectief op een vervolgwoonplek) kunnen erger voorkomen. Zie voor inspiratie het project ‘Huishonger’, dat gemeenten helpt om braakliggende grond in te zetten in de strijd tegen dakloosheid.
De campagne Gemeente geef(t)huis is een samenwerking van SZN en social designstudio Joes + Manon.
